Hayali Arkadaş Nedir?
Aslında hayali arkadaş zihinsel bir imgeden ibarettir. Çocuğun mutlu olduğunda, üzüldüğünde, kızdığında, korktuğunda kısacası duygu durumlarında ve oyunlarında ona eşlik eden bir zihinsel imgedir. Çocuk hayali arkadaşı sanki yanındaymış gibi davranabilir, onu seslendirebilir, onunla oyun oynayabilir, konuşabilir. Bazı çocuklar hayali arkadaşına bir isim verebilir ve ona ismi ile hitap edebilir. Çocuğun hayali arkadaşı izlediği bir çizgi film karakteri, masal kahramanı, gerçek hayatta tanıdığı bir kimse, veya tamamen kendi kendine düşlediği biri olabilir. Çocuk, ebeveynlerine hayali arkadaşının söylediklerini iletebilir, yaptığı davranışları taklit edebilir. Aslında bunlar çoğunlukla çocuğun kendi iç dünyasındaki ve kendisine ait olan duygu ve düşünceleridir.
Hayali Arkadaş Neden Olur?
Çocuk kendi iç dünyasındaki korkuları, çatışmaları, kaygılandığı durumları hayali arkadaşının desteği ile kolayca dışa vurur. Çünkü ailesinden çekindiği davranış veya duygu durumu varsa, zaten kendisi değil hayali arkadaşının fikri olacaktır yaptığı davranışlar. Böylece ebeveynlerinin tepkisini ölçebilir. Mesela örnek verecek olursak ‘Salonunuzdaki o kıymetli vazo bir anda düşüp kırıldı, çocuğunuz o esnada salonda top oynuyor. Ben kırmadım arkadaşım kırdı, ben ona salonda top oynama demiştim’ gibi bir olay anında sizin tepkinizi ölçerek hem eyleminizi hem de kızgınlığınızı kendi üzerinden atabilir.
Peki Ne Yapabiliriz?
Ailenin bu tarz olaylarda pozitif olması son derece önemlidir. Aslında hayali arkadaşı olan çocuğunuzu anlamak sizin çocuğunuzla olan ilişkinizi geliştirmenize de destek olur. Çocuğun anlattıklarına saygılı olmalı, sakince konuşmalı, sorular sormalısınız. Bu pozitif yaklaşım sayesinde çocuk kendini rahatlamış ve değerli hissedecektir.
Bu durum zaman zaman ebeveynlerde endişe yaratsa da olumlu yönlere sahiptir. Çocuğunuzla olan bağınızı güçlendirmeniz için size bir sinyal olabilir. Bu konu ile ilgili çocuğunuza sorular sorabilir, hayali arkadaşını yakından tanıyabilirsiniz. Ne ister, ne konuşur, neler yapar gibi. Bu durum çocuğunuzun yaratıcı hayal gücü olduğunu da gösterir. Çünkü geniş bir zihinsel imgeden söz ediyoruz.
Hayali arkadaş meselesi ne zaman çocuğunuzu olumsuz etkiler?
Çocuk 6-7 yaşına geldi ve hala hayali arkadaş deyimleri süregeliyorsa, bu noktada dikkatli olmanız gerekiyor. Çünkü okul çağı yaşındaki çocuk artık gerçek arkadaşlar edinmiş ve okul ortamında belli okul kurallarına uyan belli bir rutine sahiptir. Çocuğun bu yaş döneminde hayali arkadaşı devam ediyorsa sosyal çevresiyle olan uyum becerilerinde sorunun varlığından söz edilebilir. Bu noktada mutlaka çocuk takip edilmeli ve gözlemlenmelidir. Çocuğun duygu, düşünce ve davranışlarında hala hayali arkadaşın hükmü varsa bir uzmana başvurulmalı ve destek alınmalıdır.
Sosyal Hizmet Uzmanı
Fatma Büşra Şenay